ΕΥΡΩΠΑÏKΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ : FRONTEX: Θεμελιώδη δικαιώματα και αλληλεγγύη σε κρίσιμες καταστάσεις

Η επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών του ΕΚ προτείνει την ενίσχυση του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων, την προώθηση της αλληλεγγύης με τα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν δυσανάλογες επιβαρύνσεις και τη δημιουργία συστήματος φρούρησης των συνόρων της ΕΕ, προκειμένου να υπάρξει καλύτερη διαχείριση της συνεργασίας στα εξωτερικά ευρωπαϊκά σύνορα.

Οι ευρωβουλευτές της επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών υιοθέτησαν την Πέμπτη, 17 Μαρτίου, μία σειρά τροπολογιών επί των αλλαγών που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην τρέχουσα εντολή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για τη διαχείριση της επιχειρησιακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα των κρατών μελών της ΕΕ (FRONTEX), ο οποίος ιδρύθηκε το 2004. Οι αλλαγές αυτές αποσκοπούν στη βελτίωση της λειτουργίας του οργανισμού, υπό το πρίσμα της εμπειρίας που αποκτήθηκε από τα πρώτα έτη λειτουργίας του.

Οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν ότι ο οργανισμός FRONTEX θα πρέπει να διαθέτει ένα σύστημα φρούρησης των συνόρων της ΕΕ το οποίο θα συγκροτείται από μια ομάδα διαφόρων εθνικών συνοριοφυλάκων που θα μπορεί να αξιοποιηθεί από τον οργανισμό για τις κοινές επιχειρήσεις του, τις αποστολές ταχείας επέμβασης στα σύνορα και τα πιλοτικά σχέδια. Υποστηρίζουν επίσης την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να χορηγηθούν στον οργανισμό οι πόροι που απαιτούνται για την αγορά ή τη μίσθωση του δικού του εξοπλισμού.

Αλληλεγγύη και μικρότερα χρονοδιαγράμματα για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να παρέχουν στον οργανισμό FRONTEX την αναγκαία τεχνική συνδρομή και τεχνογνωσία για τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων ενώ ο οργανισμός θα πρέπει να προάγει την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών, ιδίως μεταξύ εκείνων που αντιμετωπίζουν "ειδικές ή δυσανάλογες πιέσεις". 

Η επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών προτείνει να μειωθούν οι χρονικές περίοδοι ανάπτυξης των αποστολών ταχείας επέμβασης σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Κατόπιν αιτήματος ενός κράτους μέλους θα επιτρέπεται η αποστολή από τον οργανισμό συστήματος συνοριοφυλάκων της ΕΕ στο έδαφός του για ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα. Ο εκτελεστικός διευθυντής του FRONTEX θα πρέπει να αποφασίσει εάν η αποστολή αυτή θα πραγματοποιηθεί εντός δύο εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία παραλαβής του αιτήματος. Η αποστολή των ομάδων θα πρέπει να πραγματοποιηθεί το αργότερο εντός τριών εργάσιμων ημερών μετά τη συμφωνία ενός επιχειρησιακού σχεδίου.

Θεμελιώδη δικαιώματα

Οι ευρωβουλευτές προτείνουν τη δημιουργία, εντός του FRONTEX, μίας συμβουλευτικής επιτροπής για τα θεμελιώδη δικαιώματα, η οποία θα ζητά πληροφορίες και θα ελέγχει τη συμμόρφωση προς τα θεμελιώδη δικαιώματα για κάθε επιχείρηση που πραγματοποίησε ο οργανισμός. Ο οργανισμός FRONTEX θα πρέπει επίσης να καταρτίσει έναν κώδικα δεοντολογίας προκειμένου να διασφαλίζεται ο σεβασμός των δικαιωμάτων αυτών.

Σύμφωνα με το διεθνές και το κοινοτικό δίκαιο, απαγορεύεται η αποβίβαση ή η με οποιονδήποτε άλλον τρόπο παράδοση προσώπων στις αρχές μιας χώρας όπου η ζωή ή η ελευθερία τους θα μπορούσε να απειληθεί. Αυτή η "αρχή της μη επαναπροώθησης" θα πρέπει να γίνεται σεβαστή από τον FRONTEX σε κάθε περίπτωση, τονίζουν οι ευρωβουλευτές. Ο οργανισμός θα πρέπει να αναστέλλει την επιχείρηση

στην περίπτωση κατά την οποία παραβιάζονται τα θεμελιώδη δικαιώματα ή οι υποχρεώσεις διεθνούς προστασίας.

Επεξεργασία προσωπικών δεδομένων

Βάσει περαιτέρω τροπολογιών τις οποίες κατέθεσε η επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, ο οργανισμός FRONTEX θα μπορεί να επεξεργάζεται προσωπικά δεδομένα όταν αυτό είναι απολύτως απαραίτητο. Όταν θα το πράττει αυτό, ο οργανισμός θα πρέπει να περιορίζεται στα προσωπικά δεδομένα ατόμων για τα οποία υπάρχουν βάσιμες υποψίες ότι εμπλέκονται σε διασυνοριακές εγκληματικές δραστηριότητες, δραστηριότητες παράνομης μετανάστευσης και δραστηριότητες εμπορίας ανθρώπων, ατόμων που έχουν πέσει θύματα παρόμοιων δραστηριοτήτων και των οποίων τα δεδομένα μπορούν να βοηθήσουν στον εντοπισμό των δραστών, καθώς και προσώπων υπό επαναπατρισμό στον οποίο συμμετέχει ο οργανισμός. Η περίοδος αποθήκευσης αυτών των δεδομένων δεν θα πρέπει να υπερβαίνει σε καμία περίπτωση τους τρεις μήνες από την ημερομηνία συλλογής τους, ενώ θα απαγορεύεται η διαβίβαση τους σε τρίτες χώρες.

Επόμενα βήματα

Η επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών υιοθέτησε το ψήφισμα με μεγάλη πλειοψηφία (43 ψήφους υπέρ, 7 κατά). Η ψηφοφορία αυτή δίνει στον εισηγητή Simon Busuttil (ΕΛΚ, Mάλτα) μια ισχυρή εντολή προκειμένου να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο κατά τις προσεχείς εβδομάδες.

17.03.2011

Εισηγητής: Simon Busuttil (ΕΛΚ, Mάλτα)Διαδικασία: μη νομοθετικό ψήφισμα

Υπό την προεδρία του: Juan Fernando López Aguilar (Σοσιαλιστές, Ισπανία)